KARÁÜ

Ña laku, kuñakarai imena`ÿre imemby retava, ha omongakuaa porä poräite entérove. Tmembykuéra apytépe oï peteï karia`y pyahu ojeroviáva ijehe omyasakä hagua umi kuña iporä poráva hekoháre. Oho peteï pyharépe vy`aguasuhápe ha ojerohy he`ëve jave peteï chopï, mitäkuña peky poräiténdie, ohecha sapy`a omopa`ü pa`ü ambuekuera ojerokyhape, peteï iñangirü oguahëva hendápe.
-Nde sy oime hasyete ha nerenoi`uka, oipota reho, he`i chupe. Ko karia`y oimo`ära`e oipe`ase chugui hikuai iñirü jerokyha ha upévare osë he`i pe marandu reruhápe:
 -Ipuku gueteri ñande raperä ha hemby gueteri heta ára ñanerasë hagua. Ha upéicha ohorei jey hese, ojeroky kyre`ÿvéntema upe rire. Are porä rire, pe iñangirü omomaranduva`ekue chupe oñemboja jey hendápe ha he`i:
-Romomandu`aminteko nde sýko oime omanombotáma, che irü. Ha`eko noñe`ëveima, imoirüharantemavoi nerenoi`uka reho hagua.
Toha`arö hikuái. Heta ára gueteri jaguereko ñanerasë haguä. Ha upeicha ohorei hese.Ojerokymeme jey iñembokiha ndive ha ko`ëmbotárupima, ambue iñangirü oñemboja avei hendápe ojeroky kyre`ÿ jave, ha he`i chupe: che irü, agueru ndéve peteï marandu vai:
-Upepe`ae ko karia`y oñemondýi, hesa`yjupaite, ojupi hese pirï ipy guive iñakä meve. He`i`ÿre mba`eve mavavépe, osë upegui, áraveraicha, ohejarei iñembokiha ha ojupi henda ari hóga gotyoräicha.
Oï upe jerére peteï tujukua apasusü tuichava ha omombyky hagua hape, ojapi pe tujukua gotyo ojapyhara haguaicha henda ari. Ojerovia ijehe ha henda rehe avei. Ndaipu`akairi pe tujukua apasusü ha hu`ü avei okypa ramogui hina, ha katu ha`e aguaheséntema  hógape, ojepoi tujúpe ha ombohyeguymavoi henda.
Upeichaháguinte  pe kavaju ipyho peteï karuguape ha oñapymi opytavo upepe ikatuve`ÿre omÿi, karia`y. Ojeroviaiteva`ekue ijehe, oñepyrü  okyhyje ha ipy`aragë. Ojepoi upémerö henda arígui ha ho`a pe tuju kuape. Uperö ipaha ojehecha  chupe. Oñepyrü rupi ko`ëmbota, umi iñangirükuéra  oïva`ekue jerokyhápe ndaje ohecha hikuai peteï guyra hü guasu, juru puku karënunga, kupy po`i, ojepope`árö  ha oveve mbeguevo, oñe`ë hase ñembyasy he`ivo: karaü ... karaü... karaü.
-Upepete guive maymava he`i pe karia`y isy manóvagui ndaje Ñandejara ojaporaka`e guyra hü guasu oikova`érä oveve mbegue kangy umi tuju karugua rembe`ýre  ha umi ypa jerére, opurahei hasë ñembyasy ku oipy`akáröguaicha chupe hembiapo vaikue, ombotapykue haguére isy mborayhu, omotenonde hagua vy`a.